Αποστολή σας είναι να συγγράψετε ένα ιστοριογραφικό κείμενο σχετικά με τα γεγονότα της ναυμαχίας στους Αιγός Ποταμούς το Φθινόπωρο του 405 π. Χ. Η βασική πηγή σας είναι το κείμενο του Ξενοφώντα (Ελληνικά, βιβλίο 2, κεφ. 1. παρ. 16-32).

    Η ναυμαχία στους Αιγός  ποταμούς  μεταξύ Αθηναίων  και Σπαρτιατών τον  Σεπτέμβριο του 405 π.Χ στον Ελλήσποντο ή Δαρδανέλλια ήταν εκείνη που με τη συντριπτική ήττα των πρώτων σήμανε το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου. Οι κινήσεις /ενέργειες των δυο αντιπάλων προμηνύουν την επικείμενη σύγκρουση ,αλλά δεν διαφέρουν από τη  άποψη  τακτικής και σχεδιασμού καθώς ο καθένας προσπαθεί να φέρει σε μειονεκτική θέση τον αντίπαλο του : οι Αθηναίοι  θέλουν την άμεση σύγκρουση με τον Λύσανδρο ,γιατί έχοντας εμπιστοσύνη στην ναυτική υπεροχή τους , πιστεύουν  ότι θα επικρατήσουν  άνετα .Ο Λύσανδρος  πιο ρεαλιστής και εκμεταλλευόμενος την πλεονεκτική  θέση που του εξασφάλιζε  ο παράγοντας γεωγραφία και το γεγονός του εύκολου εφοδιασμού του . Δεν βιάζεται να συγκρουστεί ,αλλά οργανώνει όσο το δυνατό καλύτερα το σχέδιο του με τη συλλογή πληροφοριών και την αποστολή κατασκόπων που  στέλνει επί τέσσερις  ημέρες  για να βρει την αχίλλειο πτέρνα τους και  αφού επιστρέψουν πίσω να τον ενημερώσουν πλήρως. Συνεπώς για τέσσερις  ημέρες οι Αθηναίοι έβγαιναν στην ανοιχτή θάλασσα για να αντιμετωπίσουν τον Λύσανδρο (στόχος τους ήταν η άμεση σύγκρουση μαζί του ).Την πέμπτη μέρα ο Λύσανδρος εφάρμοσε την τακτική του αιφνιδιασμού με απόλυτη επιτυχία. Συγκεκριμένα, επειδή γνώριζε πως οι Αθηναίοι επιστρέφοντας στους Αιγός ποταμούς , όλο και περισσότερο σκορπίζονταν στην περιοχή της Χερσονήσου, μακριά από το στόλο τους αφήνοντας τα πλοία τους απροστάτευτα γιατί αναζητούσαν εφόδια και τρόφιμα, στα οποία δεν είχαν εύκολη πρόσβαση, αφού ο χώρος όπου διέμεναν απείχε πολύ από πόλη που θα μπορούσε να τους εξασφαλίζει τα αναγκαία ενώ περιφρονούσαν το Λύσανδρο που δεν ξανοιγόταν για ναυμαχία. Έδωσε την εξής διαταγή: τα πλοία που θα παρακολουθούσαν τους Αθηναίους μόλις τους έβλεπαν να αποβιβάζονται και να διασκορπίζονται, όπως συνήθιζαν, καθώς όταν είναι να  επιστρέψουν στο μέσο της διαδρομής να κάνουν ναυτικό σήμα και να σηκώσουν ψηλά μια ασπίδα. Πράγματι, οι στρατιώτες του Λύσανδρου ακολούθησαν πιστά τις διαταγές του αρχηγού τους.Ο Λύσανδρος μόλις είδε το σήμα πρόσταξε να πλεύσουν ο στόλος του όσο γίνεται πιο γρήγορα. Συνεπώς το σχέδιο του Λυσάνδρου να στέφεται με επιτυχία .Οι Αθηναίοι αιφνιδιάστηκαν και σχεδόν  χωρίς να προβάλλουν καμία αντίσταση ,αιχμαλωτιστήκαν με εξαίρεση λίγους στρατιώτες και τον Κόνωνα ,ο όποιος κατάφερε να διαφύγει και να σώσει 9 πλοία  μαζί με την Πάραλο  από τα 180 πλοία του αθηναϊκού  στόλου.

                                                                                                                                                                                                                                               Τυρνά Αικατερίνη

Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα, ο Πελοποννησιακός Πόλεμος που διαρκούσε 27 χρόνια τελείωσε, όταν το 405 π.Χ. οι Σπαρτιάτες νίκησαν το στόλο της Αθήνας στη μάχη των Αιγός Ποταμών, χωρίς καν να δώσουν ναυμαχία.Ολόκληρος ο στόλος των Αθηναίων, 180 τριήρεις, είχε σταλεί στα Δαρδανέλια για να προστατεύσει τη μεταφορά σιτηρών από τη Μαύρη Θάλασσα.Για ανεξήγητους λόγους οι στρατηγοί είχαν αποφασίσει να βγάλουν τα πλοία στην ακτή.Το σημείο στο οποίο είχαν τοποθετήσει τα πλοία οι Αθηναίοι τους καθιστούσε ανίκανους να φτάσουν στην πόλη έγκαιρα για ανεφοδιασμό καθώς οι κοντινότερη πόλη βρισκόταν 3 χιλιόμετρα και άνω μακριά απο το σημείο εγκατάστασης.Στην απέναντι ανατολική όχθη έφτασε συγχρόνως ο στόλος των Σπαρτιατών υπό την ηγεσία του βασιλιά Λύσανδρου και παρακολουθούσαν την εξέλιξη των πραγμάτων.Το επόμενο πρωινό οι Αθηναίοι ξεκίνησαν με τον στόλο τους για να προκαλέσουν μάχη. Μάταια όμως. Οι Σπαρτιάτες τους απέφευγαν. Απογοητευμένοι οι Αθηναίοι επέστρεψαν στην ξηρά. Κωπηλάτες και στρατιώτες πήγαν με την ησυχία τους στην πόλη για να προμηθευτούν και να αγοράσουν τρόφιμα. Αυτό επαναλήφθηκε για τις επόμενες τέσσερις ημέρες. Την πέμπτη ημέρα όμως και ενώ οι Αθηναίοι είχαν πάρει το δρόμο για τα ψώνια, οι Σπαρτιάτες διέσχισαν τον πορθμό. Χωρίς να χάσουν ούτε έναν άνδρα κατάφεραν να πάρουν στην κατοχή τους σχεδόν ολόκληρο τον αθηναϊκό στόλο, ενώ βρισκόταν στην στεριά. Τα εννέα πλοία που κατάφεραν να δραπετεύσουν χάρη στον Κόνωνα, έφτασαν γρήγορα στο στρατόπεδο των Σπαρτιατών και πήραν από εκεί τα πανιά που είχαν αφήσει με αποτέλεσμα να τους βοηθήσουν να επιστρέψουν.Πολλοί άνδρες κατέφυγαν στα γύρω βουνά, αλλά καταδιώχθηκαν ανηλεώς. Ο Λύσανδρος μετά εκτέλεσε επί τόπου όλους τους Αθηναίους αιχμαλώτους, 3.000 στον αριθμό, εκτός από τον Αθηναίο στρατηγό Αδείμαντος. Σύμφωνα με άλλους ο Αδείμαντος γλίτωσε επειδή πρόδωσε. Αναφέρεται όμως και η εκδοχή ότι ο Λύσανδρος του χάρισε τη ζωή επειδή σε πρόσφατη σύσκεψη των Αθηναίων ήταν ο πιο διαλλακτικός. Όταν, συγκεκριμένα, οι άλλοι πρότειναν να κόβονται τα χέρια των αποστατών της Αθηναϊκής Συμμαχίας που πολεμούσαν στο πλευρό των εχθρών τους, ο Αδείμαντος φέρεται να ήταν ο μόνος που καταψήφισε το μέτρο. Ωστόσο, η νίκη των Σπαρτιατών ήταν τόσο ολοκληρωτική που τον επόμενο χρόνο η Αθήνα συνθηκολόγησε. Ο Λύσανδρος ήταν ανηλεής με τους Αθηναίους τους οποίους κυνήγησε και σκότωσε αν και ήταν αιχμάλωτοι.

-Παναγιώτης Τζιτζιρίδης

   H ναυμαχία στους Αιγός ποταμούς,  πραγματοποιήθηκε το Σεπτέμβριο του 405 π.Χ μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης στην περιοχή του Ελλησπόντου. Η συντριπτική ήττα των Αθηναίων σε αυτή, σήμανε την ολοκληρωτική  καταστροφή και παράδοση της Αθήνας, αλλά και το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου.
  Ο Ελλήσποντος αποτέλεσε το πεδίο συνάντησης και μάχης των δύο στόλων. Παρ'όλο που οι Αθηναίοι προκάλεσαν με τη στάση τους την Σπάρτη και πλησίασαν με τα καράβια τους δείχνοντας πως ήταν έτοιμοι για ναυμαχία, ο Σπαρτιατικός στόλος δεν επιτέθηκε,αλλά παρέμεινε άπραγος τόσο στην πρώτη, όσο και στη δεύτερη πρόκληση της Αθήνας. Η στάση αυτή, βασιζόταν στο ευφυές και προμελετημένο σχέδιο του Λυσσάνδρου, το οποίο αποσκοπούσε στον αιφνιδιασμό και την ξαφνική επίθεση στον Αθηναϊκό στόλο.
  Η ευκαιρία που αναζητούσαν δόθηκε στους Σπαρτιάτες,όταν οι Αθηναίοι διασκορπίστηκαν και αποβιβάστηκαν στους Αιγός ποταμούς για τον εφοδιασμό τους. Τότε, η Σπάρτη πλησίασε και επιτέθηκε αιφνίδια στα αθηναϊκά πλοία, καταλαμβάνοντας τα χωρίς την πραγματοποίηση ναυμαχίας. Οι Αθηναίοι, παρά την διαταγή του Κόνωνα, δεν κατάφεραν να συγκεντρωθούν και να επιβιβαστούν έγκαιρα στα πλοία, με αποτέλεσμα να ηττηθούν με εξευτελιστικό τρόπο από την Σπάρτη. Μόνο εννέα από τα πλοία τους διέφυγαν, ενώ όλα τα υπόλοιπα καταλήφθηκαν από τους Λακαιδεμόνιους.
  Οι συνέπειες της ναυμαχίας αυτής ήταν οδυνηρές για την Αθήνα, εφόσον έχασε όλη τη δύναμη, το κύρος και τη δόξα της και υποχρεώθηκε στην πλήρη υποταγή της στην Σπάρτη. Αργότερα, ακολούθησε το γκρέμισμα των τειχών της, η πλήρης αποδυνάμωση του στόλου της, η αλλαγή του πολιτεύματος της και η υπακοή σε οτιδήποτε επιθυμούσαν και επέβαλαν οι Σπαρτιάτες.

Χριστοπούλου Μαρίλια