Η ιστορία της Αρχαίας Αγοράς

    Στα μέσα του 6ου αι. π.Χ. ιδρύθηκε στα βορειοδυτικά του Ιερού Βράχου της Ακροπόλεως, ανάμεσα στους λόφους του Αρείου Πάγου και του Αγοραίου Κολωνού, η Αγορά των Αθηνών, η οποία για τους επόμενους τέσσερις τουλάχιστον αιώνες αποτέλεσε το κέντρο της πόλης των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων. Σ' αυτήν ανεγέρθηκαν τα σημαντικότερα δημόσια κτήρια και ιερά του άστεως και αναπτύχθηκε έντονη διοικητική, πολιτική, δικαστική, εμπορική, κοινωνική, πολιτιστική και θρησκευτική δραστηριότητα.Η αλληλουχία των οικοδομημάτων της Αγοράς μέσα στο χρόνο αντικατοπτρίζει την εξελικτική πορεία του δημοκρατικού πολιτεύματος στους πέντε αιώνες ύπαρξης της πόλεως-κράτους.

    Τα πρώτα ίχνη της κατοίκησης του ανθρώπου στον ευρύτερο χώρο της Αγοράς χρονολογούνται στην Ύστερη Νεολιθική εποχή (περ. 3000π.Χ.). Κατά την Μυκηναϊκή (1550-1100 π.Χ.) και την Εποχή του Σιδήρου (1.100-700π.Χ.) στην περιοχή εκτείνεται ένα νεκροταφείο. Παράλληλα αναπτύσσεται ένα μικρός γεωμετρικός οικισμός.

    Tον 6ο αι. π.Χ. η πολιτεία με εκτεταμένες διαμορφώσεις μετέτρεψε τον χώρο αυτόν από ιδιωτικό σε δημόσιο για να φιλοξενήσει την Αγορά της πόλης. Τα πρώτα δημόσια κτήρια, η Νοτιανατολική Κρήνη και ο Βωμός των 12 Θεών, εμφανίστηκαν το 520 π.Χ., εποχή της τυραννίδας των Πεισιστρατιδών. Με την αλλαγή του πολιτεύματος και πάλι σε δημοκρατικό, το 508/7π.Χ. ξεκίνησε η έντονη οικοδομική δραστηριότητα στην Αγορά. Πρώτα κατασκευάστηκαν το Παλαιό Βουλευτήριο για τη νέα Βουλή και η Βασίλειος Στοά, έδρα του Άρχοντα Βασιλέα. Τοποθετήθηκαν επίσης οι δύο λίθινοι όροι στη νοτιοδυτική της γωνία για να σημάνουν τον ιερό χώρο.

    Η λεηλασία της Αγοράς από τα περσικά στρατεύματα το 480/479 π.Χ. μετέτρεψε πολλά από τα οικοδομήματά της σε ερείπια. Από το 2ο τέταρτο του 5ου αι. π.Χ. παρατηρήθηκε έντονη ανοικοδόμηση, η οποία συνεχίστηκε και μέσα στον 4ο αι. π.Χ. και συνδέεται άμεσα με την ακμή της Δημοκρατίας. Τότε κατασκευάστηκαν η Ποικίλη Στοά, η Θόλος, το Νέο Βουλευτήριο , η Στοά του Διός Ελευθερίου, η Ν. Στοά Ι, το Νομισματοκοπείο, τα Δικαστήρια, ο Ναός του Ηφαίστου, ο Ναός του Απόλλωνα Πατρώου, η Νοτιοδυτική κρήνη κ.ά. Την πολιτική παρακμή της Αθήνας που επέφερε η άνοδος του Μεγάλου Αλεξάνδρου στο βασίλειο της Μακεδονίας ακολούθησε η πολιτιστική ακμή του 2ου π.Χ. αιώνα. Η Αγορά της Αθήνας έλαβε την εποχή αυτή νέα μορφή με την ανέγερση των τριών μεγάλων στωικών οικοδομημάτων: της Μεσαίας Στοάς, της Νότιας Στοάς ΙΙ και της Στοάς του Αττάλου, δωρεάς του Βασιλιά της Περγάμου Άτταλου Β΄ στην κοιτίδα της φιλοσοφίας.

       

  1. Λεωκόρειον 2. Βωμός των 12 Θεών 3. Ναός του Δία 4. Ναός του Απόλλωνα Πατρώου                1. Ποικίλη Στοά 2. Βασίλειος Στοά 3. Στοά Ελευθερέου Διός 4. Ναός Ηφαίστου 5. Νέο Βουλευτήριο

  5. Μητρώον 6. Βουλευτήριο 7. Το Πρυτανικόν 8. Αιάκειον 9. Εννεάκρουνος                                    6. Θόλος 7. Νότια Στοά Ι 8. Νομισματοκοπείο 9. Δικαστικός περίβολος

 

    Μεγάλο πλήγμα στα οικοδομήματα της Αγοράς επέφερε η λεηλασία τους από τα στρατεύματα του Σύλλα το 86 π.Χ., ως τιμωρία επειδή οι Αθηναίοι τάχθηκαν με το μέρος του βασιλιά Μιθριδάτη του Πόντου και όχι των Ρωμαίων. Παρά τις καταστροφές η πόλη γνώρισε νέα ακμή κατά τους χρόνους της αυτοκρατορίας του Οκταβιανού-Αυγούστου (27π.Χ.-14 μ.Χ) και του Αδριανού (117-138 μ.Χ.). Στο κεντρικό τετράγωνο της Αγοράς ανεγέρθηκαν το Ωδείο για να φιλοξενήσει τις μουσικές εκδηλώσεις, ο Νοτιοδυτικός και ο Νοτιανατολικός ναός για τη λατρεία της αυτοκρατορικής οικογένειας και μεταφέρθηκε αυτούσιος από την Παλλήνη ο Ναός του Άρη.
    Το 267 μ.Χ. η εισβολή των Ερούλων κατέστρεψε εκ θεμελίων τα οικοδομήματα της Αγοράς. Στην επόμενη φάση ανοικοδόμησης της πόλης η περιοχή βρέθηκε εκτός του νέου οχυρωματικού περιβόλου και αναπτύχθηκαν σ' αυτήν τα πολυτελή συγκροτήματα των αστικών επαύλεων του 5ου και 6ου αι. μ.Χ., στα οποία άκμασε για τελευταία φορά η νεοπλατωνική φιλοσοφία. Οι αλλεπάλληλες επιθέσεις βαρβαρικών φύλων από το τέλος του 4ου έως τα τέλη του 6ου αι. μ.Χ., οπότε έγινε η Σλαβική επιδρομή, οδήγησαν και πάλι στην καταστροφή τα κτήρια της Αγοράς και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την οριστική παρακμή του χώρου.

 

 

Εν όψει της επίσκεψής μας στην Αρχαία Αγορά της Αθήνας προετοιμαζόμαστε για τα μνημεία που θα δούμε.Ξεναγοί θα είστε εσείς!

Χωριστείτε σε ομάδες και επιλέξτε ένα από τα παρακάτω οικοδομήματα της αγοράς:

 

1. Άρειος Πάγος

2. Βουλευτήριο

3. Δεσμωτήριο

4. Θόλος ή Πρυτανείο

5. Στοά του Αττάλου

6. Μουσείο της Αρχαίας Αγοράς

7. Ποικίλη στοά

8. Ναός του Ηφαίστου (Θησείο)

 

Κάθε ομάδα αναλαμβάνει την παρουσίαση του μνημείου που επέλεξε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης . Συλλέξτε λοιπόν πληροφορίες, εικόνες ή και άλλο οπτικοακουστικό υλικό και οργανώστε το έτσι ώστε να το χρησιμοποιήσουμε στην περιήγησή μας!

 

 

Παρακολουθήστε το βίντεο:

 

 

 

 

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

 

 

Στοά του Αττάλου

Μια μακέτα από τον Διονύση Δήμου & τον Αγριο Βαγγέλη

Ημερομηνία:2 Φεβρουαρίου του 2018

Ημερομηνία εκκίνησης: 5 Ιανουαρίου του 2018

   

 

 

 

Η Στοά του Αττάλου στην ανατολική πλευρά της Αρχαίας Αγοράς ήταν δώρο του βασιλιά της Περγάμου Αττάλου Β' (159-138 π.Χ.) στην πόλη της Αθήνας, όπως δηλώνει επιγραφή στο επιστύλιο της κάτω κιονοστοιχίας, η οποία διατηρείται αποσπασματικά: "ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΑΤΤΑΛΟΣ ΑΤΤΑΛΟΥ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΑΠΟΛΛΩΝΙΔΟΣ". 

Το κτήριο αναπτυσσόταν σε μήκος περίπου 116 μέτρων, ήταν διώροφο με δεύτερη σειρά κιόνων στο εσωτερικό και 21 καταστήματα στο βάθος σε κάθε όροφο. Στο ισόγειο η εξωτερική κιονοστοιχία ήταν δωρική και η εσωτερική ιωνική, με αρράβδωτους κίονες. Στον όροφο η εξωτερική κιονοστοιχία ήταν ιωνική και η εσωτερική είχε κιονόκρανα Περγαμηνού τύπου. 

Η Στοά του Αττάλου αποτελούσε για τους Αθηναίους χώρο συνάντησης, περιπάτου και εμπορικό κέντρο της εποχής. Καταστράφηκε από τους Ερούλους το 267 μ.Χ και ενσωματώθηκε στο Υστερορρωμαϊκό τείχος της Αθήνας. 

Η αναστήλωση της Στοάς πραγματοποιήθηκε μεταξύ των ετών 1953-1956 από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών, βασίσθηκε στις μελέτες του αρχιτέκτονα Ιωάννη Τραυλού, και υλοποιήθηκε χάρη στη δωρεά του John D. Rockefeller Jr. Σήμερα, η Στοά λειτουργεί ως μουσείο, στο οποίο εκτίθενται τα ευρήματα από τις ανασκαφές του χώρου της Αρχαίας Αγοράς.

      

 

 

Ναός Ηφαίστου

Ο Ναός του Ηφαίστου (αποκαλούμενος και Θησείο) είναι ένας από τους πλέον διατηρημένους αρχαίους ναούς του ελληνικού χώρου. Ήταν αφιερωμένος στο θεό Ήφαιστο και στην Εργάνη Αθηνά. Βρίσκεται στην περιοχή του Θησείου, που πήρε το όνομά του λόγω της παλιάς, σήμερα αναθεωρημένης απόδοσης του ναού στο Θησέα.

Ο Ναός αυτός είναι χτισμένος πάνω στο λόφο του Αγοραίου Κολωνού, στο δυτικό μέρος της Αρχαίας Αγοράς. Είναι δωρικού ρυθμού, περίπτερος, εξάστυλος ναός, κτισμένος ίσως από τον αρχιτέκτονα Ικτίνο από πεντελικό μάρμαρο. Έχει 13 κίονες σε κάθε πλευρά μήκους και 6 (συναριθμούμενοι) κατά πλάτος. Ο σηκός του χωρίζεται σε πρόναο, κυρίως ναό και οπισθόδομο.

Ο ναός είχε σχεδιαστεί και πιθανότατα άρχισε να χτίζεται ήδη από το 450 π.Χ., σίγουρα πριν από τον Παρθενώνα.Τα επίσημα εγκαίνια έγιναν το 416/5 π.Χ. Ο πιθανότερος λόγος που διάρκεσαν τόσο πολύ οι εργασίες στο ναό του Ηφαίστου είναι ότι με το οικοδομικό πρόγραμμα του Περικλή δόθηκε προτεραιότητα στον Παρθενώνα, από το 447 π.Χ., και στο ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο, από το 444 π.Χ.

Στην ανατολική πρόσοψη του ναού, που βλέπει προς την Αρχαία Αγορά, ο ανάγλυφος διάκοσμος στις μετόπες απεικονίζει τους άθλους του Ηρακλή, ενώ στο αέτωμα παριστάνεται πιθανόν μια Κενταυρομαχία. Στην ανατολική ζωφόρο απεικονίζεται άλλη μια σκηνή μάχης. Στη δυτική πλευρά ο γλυπτός διάκοσμος απεικόνιζε την άλωση της Τροίας στο αέτωμα και το κυνήγι του Καλυδωνίου Κάπρου στη ζωφόρο. Οι βόρειες και νότιες μετώπες αποδίδουν επεισόδια από τις περιπέτειες του Θησέα

 

Κατά την αρχαιότητα στο εσωτερικό του ναού υπήρχαν χάλκινα αγάλματα του Ηφαίστου και της Αθηνάς κατασκευασμένα από τον Αλκαμένη (421 - 415 π.Χ.). Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα διατηρημένα μνημεία της Αγοράς και τον καλύτερα σωζόμενο ναό δωρικού ρυθμού στον Ελλαδικό χώρο

 

Φραγκογιαννόπουλος Σωτήρης

Τζουμάνης Παναγιώτης

Τορουνίδης Χρήστος

                                        

 

Ποικίλη Στοά

      Η ΠΟΙΚΙΛΗ ΣΤΟΑ αρχικά ονομαζόταν ''Στοά Πεισιάνακτος'' γιατί χτήστικε από τον γαμπρό του Κίμωνα, τον Πεισιάνακτα , μεταξύ του 475 και του 450 π.χ.Τον 4ο αιώνα προ χριστού λόγο των πολλών και πολύχρωμων  έργων που φιλοξενούσε , ονομάστηκε ''Ποικίλη'' δηλαδή ζωγραφισμένη.

           ✔Το πλάτος του κτηρίου εικάζεται πως ήταν 11,5 μέτρα και το μήκος του 40-50 μέτρα. Επρόκειτο για <<κτίσμα με δώρικη κοιονοστοιχία στη πρόσοψη και μια ιωνική κοιονοστοιχία στο εσωτερικό. Οι πλευρικοί τοίχοι δεν είχαν ανοίγματα,έτσι οι η μοναδική πρόσβαση στη πλατεία της Αγοράς και την οδό των Παναθήναιων γινόταν απο την νότια πλευρά του κτιρίου.>>

           ✔Ήταν διακοσμημένη με πολλά έργα, από τα οποία το πιο αξιοθαύμαστο ήταν ζωγραφιά της Μάχης του Μαραθώνα των Αθηναίων κατά των Περσών στον δεξιό τοίχο, έργο του ζωγράφου Πολύγνωτου. Τις εικόνες αυτές , λοιπόν, είχαν φιλοτεχνήσει οι διασημότεροι καλλιτέχνες, ο Πολύγνωτος από τη Θάσο και φίλος του Κίμωνα, ο Μύκων και ο Πάναινος. Επίσης ήταν ζωγραφισμένη η Αμαζονομαχία και η Ιλίου Πέρσις στον μεσαίο τοίχο της στοάς. Τον αριστερό τοίχο στόλιζε η μάχη της Οινόης στο Άργος. Υπήρχαν επίσης πολλά τρόπαια από τους Λακαιδεμόνιους και τους Σικυώνιους καθώς και περί τα είκοσι χάλκινα αγάλματα του Σόλωνα.

           ✔Αρχικά κτίστηκε για να παρέχει προστασία στο πλήθος των πολιτών απο τα καιρικά φαινόμενα και για να προσφέρει έναν ευχάριστο χώρο για συναντήσεις και διάλογο. Επίσης ,η στοά ήταν τόπος διδασκαλίας του φιλόσοφου Ζήνωνος, από όπου και η διδασκαλία του πήρε την ονομασία στωική.Σύμφωνα με τον Απούλειο, μπροστά στην στοά έδινε παράσταση ένας θαυματοποιός και ένας σχοινοβάτης. Η στοά ήταν τόπος συνεδρίασης του δικαστηρίου της Ποικίλης Στοάς. Εδώ επίσης φονεύτηκαν 1500 Αθηναίοι επι τβν τριάντα Τυράννων.Το έτος 395 ο ανθύπατος της Ελλάδας και Αχαΐας (αγνώστου ονόματος) έκλεψε τις σανίδες στις οποίες ήταν ιστορημένες οι εικόνες του Πολυγνώτου.

          ✔ Σήμερα έχει ανακαλυφθεί ένα τμήμα της κοντά στο Μοναστηράκι από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών. Ήδη η Σχολή έλαβε άδεια από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο να συνεχίσει τις ανασκαφές.

 

◆Μαριτίνα Ταϊλίδη◆Α'4.

 

Πρυτανείο – Θόλος της Αρχαίας αγοράς της Αθήνας

 

Θέση: Δυτικό άκρο της νότιας πλευράς της Πλατείας της Αγοράς

Χρονολόγηση κατασκευής: 470/460 π.Χ.

Ονομασία

Το όνομα Σκιάς αποδίδεται στη Θόλο από μια σειρά λεξικογράφων και από επιγραφές. Οφείλεται στο γεγονός ότι το κτίριο έμοιαζε με σκιάδιον, δηλαδή με ομπρέλα ή ψάθινο καπέλο για τον ήλιο. Από τις φιλολογικές μαρτυρίες  αναφέρεται ότι η Θόλος ονομαζόταν επίσης Πρυτανικόν και εκεί τοποθετούνταν τα αναθηματικά ανάγλυφα του 3ου και 2ου αι. π.Χ. προς τιμήν των μελών της Βουλής που ασκούσαν την πρυτανεία. Από άλλες πηγές μαθαίνουμε ότι όλη η περιοχή, στην οποία εντασσόταν και η Θόλος, είχε το όνομα «Τα Αρχεία».

Χρήση του κτιρίου

Η κύρια χρήση της Θόλου ήταν να στεγάζει τις δραστηριότητες των 50 πρυτάνεων, των βουλευτών δηλαδή της φυλής , Πρυτανεύουσα , που ασκούσε την πρυτανεία κατά το 1/10 του έτους (35 ή 36 ημέρες) στην Βουλή των Πεντακοσίων . Η ύπαρξη της κουζίνας δείχνει ότι βασική λειτουργία ήταν η σίτιση των πρυτάνεων, η οποία γινόταν με έξοδα του κράτους. Μέσα στο κτίριο υπήρχε άγαλμα της Εστίας και της Ειρήνης και η άσβεστος λύχνος απ' όπου έπαιρναν φωτιά οι αποικιζόμενοι.Ήταν αφιερωμένο στην Πολιάδα Αθηνά και χρησίμευε ως Αρχείο. Επίσης, όπως όλα τα αρχεία της πόλης, η Θόλος ήταν κέντρο λατρειών, που ως επί το πλείστον σχετίζονταν με τη διοίκηση του κράτους. Από επιγραφές του 3ου και του 2ου αι. π.Χ. γνωρίζουμε τις θεότητες στις οποίες θυσίαζαν οι πρυτάνεις . Στο Πρυτανείο ήταν ανηρτημένοι επίσης και οι νόμοι του Σόλωνα. Εκεί εκδικάζονταν οι δίκες των αψύχων. Εκτός από τα αγάλματα της Εστίας και της Ειρήνης υπήρχε και πλήθος άλλων αγαλμάτων επισήμων ανδρών, του Θεμιστοκλή, Μιλτιάδη, και άλλων, καθώς και αγάλματα των νικητών των αγώνων.

Κατά την εισβολή των Περσών κατά το 480 π.Χ. το νότιο τμήμα του κτιρίου καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς. Μετά το τέλος των Περσικών Πολέμων το κτίριο διαμορφώθηκε χωρίς ιδιαίτερη σπουδή σε αίθουσα για την κάλυψη θεσμικών αναγκών, όπως για την εναπόθεση νομικών κειμένων και αρχείων.

 

                       
 

Θόλος, Αναπαράσταση σε περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας,                                  Παρουσίαση  των εργασιών για τη Θόλο κατά την επίσκεψή μας στην αρχαία αγορά, 27-2-2018

ελληνιστική περίοδος.      

 

Σταυρούλα Σουλτάνη

Κρίστα Τσούκο

Κατερίνα Φλωρούς  

 

 

 

Στοά του Αττάλου

 

 Η στοά του Αττάλου βρίσκεται στην στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας αγοράς της Αθήνας , χτίστηκε γύρω στο 150 π. Χ. από τον Άτταλο Β βασιλιάς της Περγάμου όπως δηλώνεται σε επιγραφή της  έξω κιονοστοιχίας, η οποία διατηρείται αποσπασματικά <<Βασιλεύς Άτταλος Αττάλου και Βασιλίσσης Απολλώνιδος>> κατόπιν δωρεάς του προς την Αθήνα και προς τιμήν του δασκάλου του στωικού φιλοσόφου Καρνεάδου.

Η ανέγερση της στοάς ξεκίνησε το 159 π. Χ.και ολοκληρώθηκε μετά από 11 χρόνια το 148 π.Χ..Στο ισόγειο υπάρχουν 45 κίονες, του ισογείου είναι δωρικού ρυθμού ,ενώ οι κίονες του δευτέρου ορόφου είναι Ιωνικού ρυθμού. Η στοά έχει μήκος 116 μέτρα και αναστηλώθηκε πλήρως την δεκαετία του 1950 από την αμερικανική αρχαιολογική σχολή που από το 1931 διενεργεί ανασκαφές στην αγορά. Η στοά σήμερα λειτουργεί ως μουσείο.

 Τα εκθέματα βρέθηκαν στις ανασκαφές της αγοράς  και δίνουν μία αντιπροσωπευτική εικόνα της λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος. Κατά τις πρώτες αρχαιολογικές έρευνες της αρχαιολογικής εταιρείας σε συνδυασμό με τις ιστορικές μαρτυρίες βρέθηκαν ότι η στοά του Αττάλου είχε εμπορικό χαρακτήρα και ήταν ένα περικαλλές οικοδόμημα μονόπτερου δίστηλου .Η  στοά ήταν φτιαγμένη από πωρόλιθο ενώ οι ορθοστάτες των τειχών, οι παραστάδες των Θυρών, τα κατώφλια των δωματίων και οι κίονες ήταν από πεντελικό μάρμαρο. Στην αρχαιότητα αποτελούσε το μεγαλύτερο στεγασμένο χώρο συνάντησης και περιπάτου των Αθηναίων ως κύριο τόπο εμπορίου.

 

ΦΥΣΚΙΛΗ ΜΑΡΙΑ

ΤΥΡΝΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ                                                                                                                       στη στοά του Αττάλου, 27-2-2108

 

 

Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΗΦΑΙΣΤΟΥ

      Ο ναός του Ηφαίστου βρίσκεται στην κορυφή του λόφο του Αγοραίου Κολωνού, που  οριοθετεί την Αρχαία Αγορά των Αθηνών στη δυτική πλευρά, βρίσκεται ο ναός του Ηφαίστου, ευρύτερα γνωστός ως ΄΄Θησείο΄΄. Είναι ένα από τους καλύτερα διατηρημένους αρχαίους ναούς, γεγονός που οφείλεται μερικώς και στη μετατροπή του σε χριστιανική εκκλησία. Στο ναό λατρεύονταν από κοινού ο Ήφαιστος, προστάτης τον μεταλλουργών, και η Αθηνά Εργάνη, προστάτρια των κεραμέων και της οικοτεχνίας Σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία. Η ανασκαφική έρευνα αποκάλυψε εργαστήρια μεταλλουργίας στην ευρύτερη περιοχή του λόφου, επισκιάζοντας, παλαιότερες απόψεις, που αναγνώρισαν ως λατρευόμενες  θεότητες το Θησέα, Ηρακλή ή τον Άρη, γεγονός που επιβεβαίωσε την ταύτιση του ναού ως  Ηφαιστείο  Η οικοδόμηση του ναού πραγματοποιήθηκε ανάμεσα  στα έτη 460-420 π.Χ. από άγνωστο αρχιτέκτονα, ο οποίος, κατασκεύασε και άλλους ναούς στην Αττική, με παρόμοια κατασκευή.

 

 

 

 Ο ναός διέθετε πρόναο και οπισθόδομο, δίστηλους εν παράσταση και περιβάλλονταν εξωτερικά από την περίσταση, μια δωρική κιονοστοιχία, με 6 κίονες στις στενές πλευρές και 13 στις μακρές. Ολόκληρο το οικοδόμημα, από την κρηπίδα έως και την οροφή, ήταν κατασκευασμένο από πεντελικό μάρμαρο, ενώ τα αρχιτεκτονικά γλυπτά που το κοσμούσαν ήταν από παριανό μάρμαρο. Στο εσωτερικό του σηκού υπήρχε δίτονη κιονοστοιχία σε σχήμα Π στο βάθος του υπήρχε βάθρο , επάνω στο οποίο στέκονταν τα ορειχάλκινα λατρευτικά αγάλματα του Ηφαίστου και της Αθηνάς, έργα του γλύπτη Αλκαμένη, σύμφωνα με τον Παυσανία, τα οποία πρέπει να φιλοτεχνήθηκαν ανάμεσα στα έτη 421-415 π.Χ. Ο ναός έφερε πλούσιο γλυπτικό διάκοσμο. Από τα αρχιτεκτονικά γλυπτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι μετόπες, που κοσμούσαν την ανατολική πλευρά της περίστασης εξωτερικά και παριστάνουν τους εννέα άθλους του  Ηρακλή. Σε συνέχεια αυτών, στη βόρεια και στην νότια πλευρά, εικονίζονται από τέσσερις άθλοι του Θησέα, σκηνές από της όποιες προέκυψε η λαϊκή ονομασία  ΄΄Θησείο΄΄ για τον ναό . Η ζωοφόρος δεν διατρέχει τις τέσσερις πλευρές του σηκού, αλλά μόνο τον πρόναο και τον οπισθόδομο. Στον πρόναο παριστάνεται νικηφόρος αγώνας του Θησέα κατά των απαιτητών του θρόνου, των 50 υιών του Πάλλαντα, στον οποίο παρίστανται και η έξη θεοί του Ολύμπου. Στον οπισθόδομο στο πλάτος του σηκού, παριστάνεται η Κενταυρομαχία. Αξιόλογες γλυπτικές παραστάσεις κοσμούσαν, επίσης, και τα αετώματα του ναού. Στο δυτικό παριστανόταν η Κενταυρομαχία  και στον ανατολικό η υποδοχή του Ηρακλή στον Όλυμπο ή η γέννηση της Αθηνάς. Ορισμένα από τα γλυπτά αυτά αναγνωρίζονται σε αγάλματα που βρέθηκαν στην περιοχή του ναού, όπως το αποσπασματικά σωζόμενο σύμπλεγμα δυο γυναικείων μορφών, από τις οποίες η μία μεταφέρει στον ωμό της την άλλη, σαν να προσπαθεί να τη σώσει και ο κορμός μιας ενδεδυμένης γυναικείας μορφής με έντονο το στοιχείο της κίνησης, που θα μπορούσε  να είναι ένα από ακρωτήρια του ναού.

      Κατά τους ελληνιστικούς χρόνους γύρο από τον ναό φυτεύτηκαν θάμνοι ή μικρά δένδρα σε παράλληλες σειρές, μέσα σε γλάστρες, οι οποίες βρέθηκαν κατά τις ανασκαφές. Τον 7^ο αι. μ.Χ  ναός μετατράπηκε σε εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Ακόμα και λειτούργησε έτσι έως την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Τούρκους. Κατά τον 18^ο αιώνα μέσα στο κτήριο ενταφιάστηκαν πολλοί επιφανείς προτεστάντες, που πέθαναν στην Αθήνα, ενώ το 1834 πραγματοποιήθηκε η τελετή υποδοχής του  βασιλιά Όθωνα. Έκτοτε ο ναός λειτουργούσε ως αρχαιολογικό μουσείο, μέχρι την έναρξη των ανασκαφών της Αμερικανικής σχολής στην Αρχαία αγορά, το 1930.

 

Οι πληρφορίες  αντλήθησαν από τον ιστότοπο http://schoolpress.sch.gr

 

 

ΒΕΡΟΥΔΑΚΗ ΙΩΑΝΝΑ Α1

 

 

Άρειος Πάγος-Φερενίκη,Βασιλική(1).docx

 

ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΑΓΟΡΑΣ

 

Το Μουσείο της Αρχαίας Αγοράς στεγάζεται στο αναστηλωμένο κτήριο της Στοάς Αττάλου που χρονολογείται στον 2ο αι. π.Χ. και υπήρξε δώρο του βασιλιά της Περγάμου Αττάλου ΙΙ στους Αθηναίους. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του Μουσείου είναι ότι τα εκθέματά του έχουν άμεση σχέση με τη λειτουργία του Δημοκρατικού πολιτεύματος των Αθηνών, δεδομένου ότι η Αγορά ήταν η καρδιά της δημόσιας ζωής.

 

 Η έκθεση του Μουσείου περιλαμβάνει ευρήματα των ανασκαφών της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αρχαία Αγορά, χρονολογούμενα από τους νεολιθικούς χρόνους μέχρι τη μεταβυζαντινή εποχή και την εποχή της Τουρκοκρατίας, παρέχοντας σημαντικές πληροφορίες για τον ιδιωτικό και τον δημόσιο βίο των αρχαίων Αθηναίων.

Στο πρώτο τμήμα της έκθεσης του μουσείου που αρχίζει από τη νότια πλευρά (προς την Ακρόπολη) εκτίθενται αγγεία, πήλινα ειδώλια, κοσμήματα, όπλα, κτερίσματα τάφων της μυκηναϊκής μέχρι και της γεωμετρικής περιόδου.

 

Στο κεντρικό, και σπουδαιότερο, χώρο του μουσείου περιλαμβάνονται εκθέματα από την πολιτική ζωή και την εμπορική κίνηση της αρχαίας Αθήνας κατά τους κλασικούς χρόνους, όπως όστρακα εξοστρακισμού, κλεψύδρες, χάλκινες ψήφοι των αθηναϊκών δικαστηρίων και μέτρα και σταθμά της περιόδου.

 

Στον επόμενο χώρο παρουσιάζονται στον επισκέπτη μελανόμορφα και ερυθρόμορφα αγγεία γνωστών αρχαίων αγγειογράφων καθώς και διάφορα σκεύη του καθημερινού βίου. Την έκθεση του μουσείου συμπληρώνουν μαρμάρινα γλυπτά, θραύσματα επιγραφών, αγαλματίδια κ.λπ. της ρωμαϊκής, βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου.

 

Τέλος στον αίθριο χώρο του ισογείου μεταξύ των κιονοστοιχιών του οικοδομήματος εκτίθενται πολύ αξιόλογα γλυπτά, βάσεις επιγραφών, βωμοί, κιονόκρανα, γλυπτά από το διάκοσμο του Ηφαιστείου, του ναού του Άρεως κλπ.

 

Βασιλάκης Στάθης

Γιάννης Διονυσόπουλος

 

                                                                          

 

                                                                            Μουσείο της Αρχαίας Αγοράς 

 

Το Μουσείο της Αρχαίας Αγοράς στεγάζεται στο αναστηλωμένο κτήριο της Στοάς Αττάλου το οποίο χρονολογείται στο 2ο αι. π.Χ. και ήταν δώρο του βασιλιά της Περγάμου Αττάλου ΙΙ στους Αθηναίους.

Η έκθεση του Μουσείου περιλαμβάνει ευρήματα των ανασκαφών της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αρχαία Αγορά που χρονολογούνται από τους νεολιθικούς χρόνους μέχρι την μεταβυζαντινή εποχή και την εποχή της Τουρκοκρατίας. Η έκθεση είναι οργανωμένη σε χρονολογικές και θεματικές ενότητες και παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τον ιδιωτικό και τον δημόσιο βίο των αρχαίων Αθηναίων.

Τα αρχαιότερα εκθέματα, αγγεία, ειδώλια, όπλα και όστρακα κεραμικής, ανάγονται στους νεολιθικούς χρόνους, την πρώιμη και την μέση εποχή του χαλκού, την μυκηναϊκή και την γεωμετρική εποχή και προέρχονται κυρίως από αβαθή φρέατα και ταφές που ερευνήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή της Αγοράς.

Τα σημαντικότερα εκθέματα του Μουσείου, σχετίζονται με τις λειτουργίες του Αθηναϊκού Δημοκρατικού πολιτεύματος και χρονολογούνται στους κλασικούς, υστεροκλασικούς χρόνους. Ανάμεσα τους συγκαταλέγονται: πήλινα δημόσια μέτρα, χάλκινα επίσημα σταθμά, τμήμα μαρμάρινου κληρωτηρίου, χάλκινα δικαστικά πινάκια, μία πήλινη κλεψύδρα, χάλκινες δικαστικές ψήφοι, και όστρακα οστρακισμού με χαραγμένα τα ονόματα γνωστών στρατηγών και πολιτικών ανδρών της αρχαιότητας.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει μαρμάρινο ψηφισματικό ανάγλυφο με παράσταση του Δήμου και της Δημοκρατίας και χαραγμένο ψήφισμα της Εκκλησίας του Δήμου κατά της τυραννίας. Σημαντική ενότητα αποτελούν τα ερυθρόμορφα και μελανόμορφα αγγεία, πολλά έργα γνωστών αγγειογράφων και τα σκεύη καθημερινής χρήσης, οι λύχνοι τα ειδώλια και λιγοστά κοσμήματα και νομίσματα. Την έκθεση συμπληρώνουν γλυπτά μικρών διαστάσεων, τα οποία αντιγράφουν έργα γνωστών καλλιτεχνών της αρχαιότητας και μαρμάρινα εικονιστικά πορτραίτα ρωμαϊκών χρόνων.

 

Αναστάσης Φακιολάς

Κωνσταντίνος Τζουνάκης

Βασίλης Χατζηελευθερίου

Εκπαιδευτική επίσκεψη στην αρχαία αγορά, 27-2-2018